Bir tez özeti, yalnızca içerik anlamında değil, teknik açıdan da kusursuz olmalıdır.
Akademik dünyada, metnin teknik hataları, bilimsel içeriğin kalitesini gölgeleyebilir. Bu yüzden özet yaptırma hizmetleri, yalnızca dil bilgisi düzeltmeleriyle yetinmez; teknik formatlama, akademik standart uyumu, terminoloji doğruluğu ve yapısal bütünlük gibi kritik detayları da düzenler.
Bu yazıda, tez özeti yazarken teknik detayların nasıl ele alınması gerektiğini adım adım inceleyeceğiz.
1. Akademik Yazım Kuralları ve Format Detayları
1.1. Yazım Kılavuzu Uyumu
Her üniversitenin veya enstitünün belirlediği yazım kılavuzunda; başlık biçimi, punto, satır aralığı, sayfa kenar boşlukları gibi kurallar bulunur.
Bu kurallar göz ardı edildiğinde, içerik ne kadar güçlü olursa olsun, metin teknik olarak reddedilebilir.
Uygulama Örneği:
-
Ankara Üniversitesi → 12 punto Times New Roman, tek satır aralığı
-
Boğaziçi Üniversitesi → 11 punto Arial, 1,15 satır aralığı
-
YTÜ Fen Bilimleri → 12 punto, 1,5 satır aralığı, kenar boşlukları 2,5 cm
İpucu: Özet yaptırma hizmetine başlamadan önce kılavuz PDF’sini mutlaka sağlayın.
1.2. Kelime ve Karakter Sınırına Uyum
Çoğu üniversite kelime sınırını 250–500 arasında tutar.
Bazı durumlarda karakter sayısı üzerinden sınırlandırma yapılır (örn. 3000 karakter).
Bu nedenle düzenleme sırasında gereksiz ifadeler çıkarılarak hem anlam korunur hem de sınır aşılmaz.
Öncesi:
“Bu çalışma, farklı yaş gruplarının teknoloji kullanımına yönelik algılarını, çeşitli sosyoekonomik ve kültürel faktörler bağlamında incelemek amacıyla yürütülmüştür.” (28 kelime)
Sonrası:
“Bu çalışma, farklı yaş gruplarının teknoloji kullanım algılarını sosyoekonomik ve kültürel faktörler bağlamında incelemektedir.” (22 kelime)
1.3. Başlık ve Alt Başlık Düzeni
Başlıkların net, kısa ve içerikle uyumlu olması gerekir.
Özetlerde genellikle alt başlık kullanılmaz ancak teslim edilen dosya içeriğinde “Abstract” ve “Özet” başlıklarının biçimlendirmesi kılavuza uygun yapılmalıdır.
2. Dil ve Üslup Teknikleri
2.1. Akademik Kelime Kullanımı
Teknik doğruluk, kullanılan terminolojinin alanla uyumlu olmasını gerektirir.
Örneğin mühendislik tezinde “enerji verimliliği katsayısı” yerine halk arasında kullanılan “tasarruf oranı” gibi ifadeler tercih edilmemelidir.
2.2. Pasif ve Aktif Cümle Dengesi
Bazı disiplinlerde (mühendislik, fen bilimleri) pasif cümleler tercih edilir; sosyal bilimlerde ise aktif cümleler metne dinamizm katar.
Pasif Örnek:
“Veriler anket yöntemiyle toplanmıştır.”
Aktif Örnek:
“Bu çalışmada verileri anket yöntemiyle topladık.”
İpucu: Özet yaptırma hizmetine başlarken, pasif/aktif tercihine karar verin.
2.3. Zaman Kiplerinin Tutarlılığı
-
Yöntem anlatılırken → Geçmiş zaman (“uygulandı”)
-
Bulgular → Geniş zaman (“göstermektedir”)
-
Sonuç → Geniş zaman / geçmiş zaman uyumu
3. Anlam ve Akışın Teknik Yönetimi
3.1. Cümle Yapısının Optimize Edilmesi
Çok uzun cümleler akademik netliği azaltır.
Hedef: Ortalama 15–20 kelimelik cümleler.
3.2. Paragraf Düzeni
Tek paragrafta amaç, yöntem, bulgular ve sonuç verilmelidir.
Ancak çok uzun paragraflar kelime sınırını zorlayabilir.
4. Veri ve Bilgi Sunumunda Teknik Doğruluk
4.1. İstatistiklerin Doğru Kullanımı
Oranlar, yüzdeler, istatistik değerler doğru ve bağlamıyla verilmelidir.
Yanlış: “%50 artış görüldü.” (neye göre?)
Doğru: “Üretim miktarında %50 artış gözlemlendi (2019–2021 dönemi verilerine göre).”
4.2. Kaynak Gösterme Teknikleri
Özet kısmında genellikle kaynak gösterimi yapılmaz; ancak doğrudan alıntı gerekiyorsa kılavuza uygun atıf sistemi (APA, MLA vb.) kullanılmalıdır.
5. Tablolar ve Görsel Kullanımı
Her ne kadar özetlerde tablo/grafik yaygın olmasa da bazı bilimsel rapor ve bildiri özetlerinde tek tablo kullanılabilir.
Bu tabloların okunabilir olması için:
-
Başlık kısa olmalı
-
Kaynak belirtilmeli
-
Gereksiz görsel karmaşadan kaçınılmalı
6. Vaka Analizi: Teknik Düzenlemenin Kabul Oranına Etkisi
Bir mühendislik öğrencisi, tez özetinde üniversitenin kelime sınırını 120 kelime aşmış, başlık formatını yanlış kullanmış ve zaman kiplerini karıştırmıştı.
Özet yaptırma hizmeti:
-
Kelime fazlasını %15 oranında düşürdü
-
Başlığı kılavuza uygun hale getirdi
-
Zaman kiplerini standartlaştırdı
Sonuç: Özet, jüri tarafından “örnek özet” olarak gösterildi.
7. Sık Yapılan Teknik Hatalar ve Çözümler
Hata | Sonuç | Çözüm |
---|---|---|
Kelime sınırının aşılması | Özet reddi | Gereksiz tekrarları çıkar |
Zaman kipi tutarsızlığı | Anlam bozukluğu | Standart kip listesi oluştur |
Yanlış terim kullanımı | Akademik itibar kaybı | Alan terminolojisi kontrolü |
Format hatası | Teknik reddedilme | Yazım kılavuzuna uyum kontrolü |
8. Teslim Öncesi Teknik Kontrol Listesi
-
Kelime/karakter sınırı uygun mu?
-
Yazım kılavuzuna uyum sağlandı mı?
-
Zaman kipleri tutarlı mı?
-
Terimler doğru mu?
-
Noktalama hatası var mı?
Sonuç
Teknik detaylar, tez özetinin görünmeyen ama en kritik kısmıdır.
Özet yaptırma hizmetleri, bu detayları profesyonelce yöneterek hem akademik standartları hem de metnin okunabilirliğini maksimum seviyeye çıkarır.